Bir önceki yazımda ana cümle (huvudsats) konusunu işlemiştik, buradan ulaşabilirsiniz.

Bu yazımızda ise yan cümle (bisats) konusunu işleyeceğiz. Ana konunun yanında başka bir ayrıntıdan veya konudan bahsederken kullanıyoruz. Yan cümle = ana cümle demektir ancak ana cümleyi yan cümle yapan şey ise “bisatsinledare” dediğimiz bağlaçlardır. Aşağıdaki örnek ile bunu açıklayalım.

Jag går hem när jobbet är slut. (İş bittiğinde eve giderim)

Örnekte “när” bisatsinledare ifadesi zaman ile ilgili bir bilgi veriyor. Buradaki yan cümle (bisatsen) ana cümle hakkında bir bilgi veriyor. Eve giderim peki ama ne zaman eve giderim? – iş bittiğinde.

“När” ne zaman demektir.
ancak bisatsinledare olarak kullanıldığında “-dığında, -diğinde” anlamı veriyor.

Yan cümle söz dizimi (bisatsschema)

Buraya kadar yan cümle mantığını anladıysak şimdi yan cümlelerin (bisatser) kendine ait bir sıralaması vardır. Burada dikkat edilmesi gereken küçük farklılıkları inceleyeceğiz.

Önce kısaca normal cümle sıralamasını hatırlayalım. Daha fazlası için burayı ziyaret edebilirsiniz.
Subjekt + verbA + satsadverbial + verbB + objekt + adverbial (tid/plats)

Bisatsinledare sonrası cümle dizilimi:
Bisatsinledare + Subjekt + satsadverbial + verbA + verbB + objekt + adverbial (tid/plats)

Yukarıdaki dizilimde görüldüğü gibi bir cümlede bisatsinledare var ise satsadverbial dediğimiz “cümlecik zarfı” (tabi kullanılacak ise) subjekt sonrasına gelir. Bu da demek oluyor ki “isveççede fiil her zaman 2.sırada gelir” kaidesinin bir istisnası var 🙂

Bisatsschema Örnekler

  • Jag ska gå ensam om du inte komma på festen. (Eğer partiye gelmezsen tek başıma gideceğim)
  • Du kan köpa en ny bil om du inte får sparken (Eğer işten kovulmazsan yeni bir araba alabilirsin)

Yan cümleler (Cümlede farklı yerlerde yazılışı) (Bisatser – Olika plats i meningen)

Yan cümle bağlaçları (bisatser) her zaman ortada (yani ana cümle başta, yan cümle sonda) gelmez. Bazen cümle yan cümle ile başlar ve bu durumda cümle sıralamamız biraz değişir. Bu konuyu direk örnek üzerinden anlatalım.

Innan jag äter frukost borstar jag tänderna (Kahvaltı yapmadan önce dişlerimi fırçalarım)

Yukarıdaki örnekte “Innan jag äter frukost” = yan cümle (bisatsen), “borstar jag tänderna” = ana cümledir. Burada dikkat edilmesi gereken başka bir husus ise ana cümle, yan cümleden sonra geliyor ise ana cümle fiil ile başlar. Neden? Çünkü yan cümle (Innan jag äter frukost) cümlede 1.sırada yer alıyor ve “isveççede fiil her zaman 2.sırada gelir” kaidesi gereğince ana cümlemiz fiil ile başlıyor ve “borstar jag tänderna” oluyor.

Daha fazla örnek:

  • Jag tycker att skolan är viktig. (Bence okul önemlidir.)
  • Jag tycker att skolan inte är viktig. (Bence okul önemli değildir.) (yan cümlede satsadverbial fiilden önce geldi)
  • Min nya bil som jag köpte förra veckan är sönder. (Geçen hafta aldığım araba bozuldu)

Faydalandığım Kaynaklar

İsveççe öğrenirken kullandığım ÜCRETSİZ kaynaklara buradan ulaşabilirsin.
İsveççe Öğrenmek İçin En İyi Ücretsiz Kaynaklar

İçerikleri faydalı buluyorsanız yorum yazarak belirtebilir, anlamadığınız kısımları sorabilirsiniz.
Benimle @huseyineskan instagram hesabım üzerinden iletişime geçebilirsiniz.